Roepen

 

De impact van roepen op hooggevoeligen

Bij Mannaz zien we het vaak: een ouder die met de handen in het haar zit omdat hun hooggevoelige kind weer vastloopt. Misschien omdat een taak niet lukt, of omdat alles te veel wordt. En dan – zonder het echt te willen – wordt de stem verheven. Roepen uit onmacht, uit vermoeidheid, uit frustratie. Maar wat gebeurt er bij een hooggevoelig kind als een stem van iemand die hen liefheeft plots hard en scherp klinkt? Hoe diep dringt dat binnen? En wat als er een andere weg is – een manier om zonder te roepen wél gehoord te worden? In deze nieuwsbrief duiken we in de impact van roepen op hooggevoelige kinderen en ontdekken we hoe zachtheid soms de krachtigste vorm van communicatie is.

De eindeloze roepcyclus

Veel ouders roepen niet omdat ze dat willen, maar omdat ze zich niet gehoord voelen. Omdat ze het gevoel hebben dat hun kinderen niet luisteren. Of omdat angst hen overneemt—de angst dat hun kind niet luistert, niet leert, of dat de situatie uit de hand loopt. In die momenten voelt het alsof er geen andere optie is. Roepen lijkt de enige manier om controle terug te krijgen. Maar direct daarna komt de spijt. Ouders willen geen harde woorden gebruiken, toch blijven ze het doen… omdat niets anders lijkt te werken. Als je jezelf hierin herkent, ben je niet alleen. Dit is een vicieuze cirkel die we de Eindeloze Roepcyclus kunnen noemen. En het is niet jouw schuld. Deze cyclus wordt vaak van generatie op generatie doorgegeven. Als jouw ouders tegen jou hebben geschreeuwd, is die reactie diep in jou verankerd. Het is een instinctieve respons, geen bewuste keuze. En omdat niemand je ooit een alternatief heeft geleerd, voelt stoppen met roepen onmogelijk. Maar dat hoeft niet zo te blijven.

"Tegen kinderen schreeuwen kan gevolgen hebben die verder gaan dan die van een pak slaag. Ouders die schreeuwen, kunnen de kans missen om kinderen te leren hun emoties te reguleren." — Stephanie Parade, PhD, Brown University

Wat gebeurt er in het brein van een kind?

Wetenschappers hebben aangetoond dat verbaal geweld, zoals schreeuwen en vernederende opmerkingen geven, blijvende effecten kan hebben op de ontwikkeling van een kind, vooral bij hooggevoelige kinderen. Hersenontwikkeling: Onderzoek suggereert dat kinderen die herhaaldelijk worden uitgescholden, mogelijk krimp ervaren in bepaalde hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor emotie- en stressregulatie. Verschillende studies hebben bevestigd dat hun hersenen mogelijk kleiner zijn dan "normaal" Emotionele impact: Ze hebben een verhoogde kans op depressie, angst en problemen met het reguleren van hun emoties. Dit kan zich later uiten in woede-uitbarstingen of teruggetrokken gedrag. Zelfbeeld: Kinderen die vaak worden toegeschreeuwd, ontwikkelen sneller gevoelens van onzekerheid, minderwaardigheid en zelftwijfel. Ze voelen zich vaken "waardeloos". Cognitieve ontwikkeling: Studies tonen aan dat verbaal misbruik de taalverwerking kan beïnvloeden, wat een negatieve impact heeft op leren en schoolprestaties. Hooggevoelige kinderen zijn extra vatbaar voor deze effecten. Hun diepere verwerking en intense emoties maken dat harde woorden nog langer blijven nazinderen.

"Onderzoek suggereert dat verbaal misbruik door ouders hersenpaden kan beschadigen, mogelijk resulterend in depressie, angst en problemen met taalverwerking." — Elizabeth Dougherty, Harvard Medical School

Wat als je niet hoeft te roepen om gehoord te worden

Je wilt dat je kind naar je luistert. Je wilt dat ze begrijpen wat je zegt en daar ook naar handelen. Maar als roepen niet werkt en zelfs schadelijk kan zijn, wat dan wel? Het antwoord ligt in een andere benadering: verbinding vóór correctie. Wanneer een kind zich niet gehoord voelt, sluit het zich af. Roepen versterkt die afstand alleen maar. Maar als je eerst de verbinding opzoekt, voelt je kind zich veilig genoeg om écht te luisteren.   Hier zijn een paar technieken die je kunnen helpen om zonder stemverheffing tóch impact te hebben: Fluisteren in plaats van roepen Het klinkt tegenstrijdig, maar probeer het eens. Wanneer je voelt dat je wilt gaan roepen, verlaag dan juist je stem. Fluister. Dit dwingt je kind om te focussen en echt te luisteren. Hooggevoelige kinderen reageren hier vaak veel sterker op dan op luidheid. Benoem wat je ziet en voelt In plaats van te schreeuwen “Hou op met dat lawaai!”, probeer: “Ik merk dat je veel energie hebt en dat maakt me een beetje moe. Kunnen we samen iets rustigers doen?” Door je eigen gevoelens te benoemen zonder te beschuldigen, nodig je je kind uit om mee te denken, in plaats van zich te verdedigen. Maak gebruik van fysieke nabijheid In plaats van van een afstand te roepen “Kom NU hier!”, ga naar je kind toe. Leg een hand op hun schouder. Maak oogcontact. Die fysieke nabijheid maakt al een groot verschil in hoe je boodschap binnenkomt. Neem een pauze voor jezelf Als je voelt dat frustratie oploopt, geef jezelf toestemming om even te pauzeren. Loop even weg, haal diep adem en herpak jezelf. Dit geeft je kind ook het signaal dat emoties beheerst kunnen worden zonder te roepen. Creëer een signaal voor moeilijke momenten Soms helpt een non-verbaal signaal: een hand op je hart leggen, een diepe zucht samen nemen, of een kort codewoord gebruiken zoals “pauze”. Een vroegere leerkracht van mij zette een groene muts op als ze nood had aan time-out. Dit helpt zowel jou als je kind om uit de verhitte situatie te stappen zonder escalatie. Waarom dit werkt Door deze technieken te gebruiken, leer je je kind niet alleen om te luisteren, maar ook hoe ze hun eigen emoties kunnen reguleren. En dat is misschien wel de waardevolste les die je hen kunt meegeven. Verbinding vóór correctie betekent dat je kind zich eerst gezien en gehoord voelt. Pas daarna is er ruimte om bij te sturen. En het mooiste? Dit werkt niet alleen bij kinderen. Ook in andere relaties zorgt deze aanpak voor meer begrip en harmonie. Dus de volgende keer dat je de drang voelt om te roepen… probeer eerst te verbinden. Je zult versteld staan van het effect.