Hoogbegaafd én hooggevoelig

 

Is iedere hoogbegaafde ook hooggevoelig?

Hoogbegaafdheid en hooggevoeligheid komen regelmatig samen voor, maar zijn niet hetzelfde. Hoewel ze soms hand in hand gaan, bestaan ze ook los van elkaar. Maar hoe zit het nu precies met die relatie?

Wat zegt de wetenschap?

Onderzoek wijst uit dat een aanzienlijk deel van de hoogbegaafde mensen ook hooggevoelig is. Terwijl hooggevoeligheid voorkomt bij zo’n 15% tot 20% van de algemene bevolking, ligt dit percentage bij hoogbegaafden een stuk hoger. Studies, zoals die van Linda Silverman (2013), suggereren dat tussen de 60% en 80% van de hoogbegaafde mensen ook hoogsensitief is. Maar wat betekent dit precies? Hoogbegaafd en hooggevoelig zijn kan je dagelijkse leven behoorlijk intens maken. Stel je voor: je hersenen staan altijd op scherp, je neemt alles snel in je op en denkt diep na over van alles. En dan komt daar ook nog eens bij dat geluiden, sferen en emoties van anderen extra sterk binnenkomen. Dat kan zowel een kracht als een uitdaging zijn. Neem bijvoorbeeld school of werk: je kunt snel door complexe informatie heen, maar tegelijkertijd kan een drukke, lawaaierige omgeving je helemaal van je stuk brengen. Of je hebt net een fantastische oplossing bedacht voor een probleem, maar voelt je daarna opeens uitgeput door alle prikkels om je heen. Dit is waarom hoogbegaafde en hoogsensitieve mensen vaak balans moeten vinden tussen hun scherpe intellect en hun gevoeligheid voor externe prikkels. Wat helpt? Vaak is het een kwestie van goed aanvoelen wanneer je tijd nodig hebt voor jezelf, om even op te laden. Daarnaast kan het helpen om duidelijk te maken wat jij nodig hebt qua rust en ruimte, zowel thuis als op school of werk. Door een fijne balans te vinden tussen uitdaging en rust, kun je de voordelen van beide eigenschappen optimaal benutten.

Overeenkomsten én verschillen

Iedereen die hoogbegaafd is, is dus niet automatisch hoogsensitief.
Hoogbegaafdheid richt zich vooral op het intellectuele vermogen, zoals snel leren en probleemoplossend denken. Hooggevoeligheid daarentegen, gaat meer over emotionele en zintuiglijke gevoeligheid.

Omgekeerd geldt hetzelfde: niet iedere hoogsensitieve persoon is meteen hoogbegaafd. Hoogsensitiviteit komt voor bij mensen met allerlei verschillende intelligentieniveaus. Dus terwijl ze vaak diep nadenken en gevoelens intens beleven, betekent dit niet automatisch dat ze ook uitzonderlijk hoogbegaafd zijn.

Voor wie zowel hoogbegaafd als hoogsensitief is, kunnen er mooie voordelen zijn, zoals het vermogen om complexe situaties snel te doorgronden. Maar dit brengt ook uitdagingen met zich mee.
Ze kunnen sneller overprikkeld raken of hoge eisen aan zichzelf stellen, wat kan leiden tot stress of zelfs burn-out.

Dus ook al wordt er vaak gedacht dat iedere hoogbegaafde persoon ook hoogsensitief is, is dat niet altijd het geval. Hoewel er een duidelijke overlap is, zijn het nog steeds twee verschillende eigenschappen die niet per definitie altijd samen voorkomen.