Een zachte overgang naar een warme herfst

 

Een tikkende klok

Op Mannaz voelen we het elk jaar weer: hoe de dagen korter worden, hoe het licht anders door de ramen valt, hoe de stilte zich dieper nestelt in het Begijnhof. In de ochtend hangt de mist tussen de bomen, en tegen vier uur merk je dat de schemering al komt kijken. De gesprekken in de keuken worden rustiger, de thee warmt sneller op, en zelfs de meest beweeglijke jongeren lijken vanzelf wat trager te ademen. Het is de tijd van het jaar waarin de natuur zelf lijkt te fluisteren: je mag vertragen.

Een uitnodiging tot vertragen

Zondag 26 oktober gaat het winteruur in. De klok draait een uur terug, maar ons lichaam volgt zelden zo snel. Wat op papier een uurtje winst lijkt, voelt in werkelijkheid vaak als een lichte ontregeling: slaapritme, eetmomenten, concentratie — alles verschuift subtiel. Voor hooggevoelige en hoogbegaafde jongeren kan zo’n verandering onverwacht veel impact hebben. Hun systemen registreren elk verschil: in licht, in tempo, in stemming. Waar anderen zeggen ‘het is maar een uurtje’, ervaren zij vaak een innerlijk verschuiven. Alsof het kompas even opnieuw moet worden afgesteld. Toch is het winteruur geen vijand. Het is eerder een seizoenspoort — een zachte overgang van buiten naar binnen, van actie naar rust. Een uitnodiging om niet tegen te werken, maar om mee te bewegen met wat trager, stiller en dieper wil worden.

De natuurlijke cyclus van energie

In de natuur daalt de energie. Planten trekken hun sappen terug naar de wortels, dieren zoeken beschutting, en het licht zelf lijkt te willen rusten. Ook wij zijn deel van die cyclus, al vergeten we dat vaak in een wereld die altijd aan wil blijven staan. Hoogbegaafde jongeren, die vaak leven op intense frequenties, hebben het soms moeilijk met deze omslag. Hun hoofd blijft alert, zelfs als het lichaam signalen van rust stuurt. Ze kunnen het gevoel krijgen dat hun motivatie afneemt, dat hun concentratie versnippert, of dat ze sneller emotioneel reageren. Maar dit hoort bij het ritme van het jaar — en dus ook bij het ritme van onszelf. Wat we vaak ‘moeheid’ noemen, is soms gewoon de roep van het lichaam om opnieuw te landen. Op Mannaz moedigen we jongeren aan om deze periode niet te zien als een verlies van energie, maar als een verschuiving van energie. Wat naar binnen keert, hoeft niet minder te zijn. Het is de tijd van bezinning, van dromen, van zaaien in de donkere aarde van het onbewuste.   De kunst van zachtere routines Een soepele overgang naar het winteruur vraagt geen grote ingrepen, maar eerder kleine gebaren van aandacht. Denk aan: ’s avonds het licht in de kamer zachter maken om het lichaam te laten merken dat het tijd is om te vertragen en zich voor te bereiden op de nacht een rustige ochtend zonder haast warme dranken, zachte dekens, en minder schermtijd voor het slapen gaan bewuste adempauzes, momenten van stilte of een wandeling bij schemerlicht Voor veel jongeren is structuur geen beperking, maar juist een bedding waarin ze kunnen landen. Ritme biedt veiligheid — zeker wanneer hun binnenwereld intens en beweeglijk is. En soms merken we dat deze overgang juist thema’s raakt die dieper liggen: vermoeidheid die zich opstapelt, prikkels die te lang zijn genegeerd, of het gevoel dat er te veel van hen verwacht wordt. Daarom is de periode na de herfstvakantie zo’n betekenisvolle tijd voor onze Mannaz Time-Out. Het is een plek waar jongeren even mogen afstemmen op hun natuurlijke ritme, waar stilte geen straf is maar heling, en waar ze leren dat rust geen luxe is maar noodzaak. Zoals de natuur haar wortels voedt om later weer te bloeien, mogen ook zij even naar binnen keren om hun kracht te herstellen.   De waarde van rust in een wereld die versnelt We leven in een samenleving die groei verwart met snelheid. Maar wie naar de sterrenhemel kijkt, weet dat beweging ook traag en ritmisch kan zijn. Dat rust net zoveel wijsheid draagt als actie. Voor hoogbegaafde jongeren, die vaak snel denken en diep voelen, is het een kunst om te leren rusten zonder zich schuldig te voelen. Om te ervaren dat stilvallen niet betekent dat ze falen, maar dat ze luisteren. De winter is de tijd van luisteren: naar het lichaam, naar dromen, naar wat nog onuitgesproken is. In die stilte groeien vaak de mooiste inzichten. En wie goed oplet, hoort het zachte ritme van een nieuw begin onder de rusteloze oppervlakte.

Drie tips om het winteruur zachter te maken

Vertraag mee. Jongeren voelen het meteen wanneer hun omgeving gespannen blijft doordraaien. Als ouder mag je zelf ook schakelen naar een rustiger tempo. Zet de avond iets vroeger stil, laat gesprekken zachter worden, en geef het goede voorbeeld in ontspanning. Creëer ritueel in plaats van routine. Een vaste structuur helpt, maar een klein ritueel maakt het betekenisvol: samen een kaars aansteken bij het avondeten, een korte wandeling bij valavond, of elke zondag even stilstaan bij wat goed ging die week. Luister naar wat onder de vermoeidheid ligt. Soms zit er achter het zuchten of terugtrekken geen luiheid, maar overprikkeling. Vraag niet meteen “wat is er aan de hand?” — maar bied eerst rust, nabijheid, warmte. De woorden volgen later vanzelf. Wanneer de klok straks een uur teruggaat, mogen we onszelf herinneren: de tijd vertraagt niet echt — wij mogen vertragen. En misschien is dat precies wat we nodig hebben om de winter met zachtheid te verwelkomen.

Een plek om te vertragen - Mannaz Time-Out

Voor wie na de herfstvakantie even een stapje terug wil doen, is de Mannaz Time-Out een zachte haven. Hier kunnen jongeren hun eigen ritme hervinden, weg van de drukte en verwachtingen van buitenaf. Het is een plek om te voelen, te luisteren naar het lichaam en het hoofd tot rust te laten komen. Precies zoals de natuur zich voorbereidt op de winter, mogen zij hier even stilstaan, opladen en de eigen energie herstellen. De Time-Out start de tweede week na de herfstvakantie en biedt structuur, warmte en begeleiding in een omgeving waar vertragen geen luxe maar noodzaak is. Voor hooggevoelige en hoogbegaafde jongeren is dit een kans om te leren dat rust en reflectie net zo krachtig zijn als actie en prestaties.

Hier vind je meer info over de Time-Out